صنعت خرده‌فروشی نیز از این قاعده مستثنی نیست از جمله کاربردهای هوش مصنوعی در این حوزه می‌توان به استفاده از تحلیل کلان داده‌ها برای پیش‌بینی و تعیین قیمت مناسب، سیستم‌های توصیه‌کننده برای شخصی‌سازی محصولات، خدمات و ارتقا ویژگی‌ها برای مشتریان، تحلیل رفتار مشتری برای ردیابی میزان رضایت آنان و پردازش زبان بدن باهدف بهبود تجربه مشتری اشاره کرد. بر اساس گزارش‌های ارائه‌شده انتظار می‌رود که استفاده از فناوری هوش مصنوعی در صنعت خرده‌فروشی، تا سال ۲۰۳۰ افزایشی نه برابری نسبت به سال ۲۰۲۲ را تجربه کند.
هوش مصنوعی در صنعت خرده‌فروشی به‌عنوان یک فرصت بسیار مهم مطرح می‌شود و امکانات بسیاری را نیز فراهم خواهد کرد. بر اساس مطالعات انجام‌شده از تأثیر هوش مصنوعی در مدیریت فروشگاه خرده‌فروشی‌هایی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، اثربخشی بیشتر در نحوه چیدمان کالاها و افزایش فروش آنلاین را تجربه کرده‌اند. همچنین، به دلیل بهره‌برداری از فناوری هوش مصنوعی، هزینه‌های انبارداری نیز به طور چشمگیری کاهش‌یافته است و همین نتایج دلیل محبوبیت و ضرورت استفاده از فناوری هوش مصنوعی را به‌خوبی نشان میدهد.
هوش مصنوعی از طریق استفاده از روش‌های هوشمند و ابزارهای تحلیل داده؛ مانند یادگیری ماشینی، خودکارسازی فرایندها، تحلیل داده‌های خریداران و موارد دیگر میتواند به بهبود مدیریت فروشگاه‌های خرده‌فروشی کمک شایانی کند که در ادامه به برخی تأثیرات هوش مصنوعی می‌پردازیم که میتواند نگرش عمیق‌تری از این موضوع ارائه کند.
پیش از این هوش تجاری برخی نیازهای مدیریت هوشمند اطلاعات را در جهت بهینه‌سازی تصمیم‌گیری‌ها تامین کرده و در راستای افزایش فروش کسب وکارها به ویژه در صنعت خرده فروشی که با داده‌های انبوه مواجه هستیم راهکارهایی را عرضه کرده‌است.
مدیریت موجودی با پیش‌بینی محصولات پرفروش
یکی از کاربردهای اصلی هوش مصنوعی در مدیریت فروشگاه‌های خرده‌فروشی، پیش‌بینی و تجزیه‌وتحلیل الگوهای خریداری است. با استفاده از تحلیل داده‌های فروشگاه، هوش مصنوعی میتواند الگوهای رفتاری خریداران را بررسی کند و به مدیران فروشگاه‌ها کمک کند تا بتوانند محصولات موردنیاز خریداران را پیش‌بینی و به‌موقع تأمین کنند و بر این اساس با ارائه محصولات مناسب، فروش و درآمد خود را افزایش دهند. الگوی رفتاری خریداران در برخی کسب‌وکارها از موارد بسیار کاربردی به شمار می‌رود، برای مثال: شرکت آمازون به کمک هوش مصنوعی و نظارت بر رفتار مشتری تشخیص میدهد که مشتریان به چه کالایی نیاز دارند، خرید بعدی آنها چیست و چه زمانی محصول موردنیاز خود را سفارش می‌دهند؛ بنابراین، پیش‌ازاین که خریداران درباره تهیه کالای موردنیاز خود تصمیم بگیرند، تیم پشتیبانی آمازون، انبارهای اطراف محل زندگی آنها را پر از کالاهایی می‌کند که به طور بالقوه توسط مشتریان سفارش داده می‌شوند.
پیشنهاد محصولات بر اساس سلیقه مشتری
با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان به مشتریانی که یک محصول خاص را خریداری کرده‌اند، محصولات مرتبط را پیشنهاد داد. برای مثال،Uniqlo یکی از پیش‌گامان استفاده از هوش مصنوعی در پیشنهاد محصول به مشتری است. در فروشگاه‌های Uniqlo کیوسک‌هایی تعبیه شده که واکنش مشتریان به رنگ و سبک را از طریق انتقال‌دهنده‌های عصبی اندازه‌گیری می‌کند و بر همین اساس نیز محصولاتی را به مشتری پیشنهاد میدهد.
پیش از این تجربه پیشنهاد محصول مورد علاقه و یا مورد نیاز خود را تنها در فضای وب و در واقع با خرید از فروشگاه‌های اینترنتی و یا خرید آنلاین داشته ایم، اما امروز پیشنهادهای خرید محصولی را در زمان وبگردی به صورت پوش نوتیفیکیشن دریافت می‌کنیم؛ یا زمانی که در یک فروشگاه آنلاین مشغول مشاهده محصولات و دریافت اطلاعات و یا خرید هستید، آن وبسایت فروشگاهی محصولاتی که در جستجوهای پیشین شما بوده است را به شما پیشنهاد میدهد و یا در اولویت پیشنهادات قرار میدهد.
بهبود تجربه مشتری
الگوهای هوش مصنوعی، با تحلیل داده‌های مشتریان، به صنعت خرده‌فروشی در درک بهتر نیازها و تمایلات مشتریان کمک کرده است تا خدمات و محصولات خود را بر اساس این نیازها و تمایلات، طراحی و ارائه دهند. در این راستا، پردازش زبان بدن و تحلیل رفتار مشتری نیز به فروشگاه‌های خرده‌فروشی کمک کرده تا در تجربه خرید مشتریان خود بهبود ایجاد کنند. برای مثال برند آرایشی Sephora در شعب خود از نوعی فناوری استفاده کرده که قادر است با اسکن صورت مشتری اقلام موردنیاز مشتری را به‌صورت مجازی بر چهره او تست کند و او را از خرید مطمئن سازد و این‌گونه، علاوه بر پیشنهاد محصولات، می‌توان از روش‌های بهبود تجربه مشتریان استفاده کرد که شامل ارائه خدمات شخصی‌سازی شده و پیش‌بینی نیازهای مشتری نیز است.
تا به امروز و پیش از به کارگیری هوش مصنوعی، نرم‌افزارهای فروشگاهی وظیفه افزایش رضایتمندی مشتری را برعهده داشتند. نرم افزارهای فروشگاهی یکپارچه، از اثرگذاری بر ظریفترین حلقه‌های فرآیند خرید مانند؛ افزایش سرعت در پردازش اطلاعات و جلوگیری از ایجاد صف های طولانی در صندوق فروشگاه ها و پیشنهادات موثر در چیدمان فروشگاه تا حفظ اطلاعات خرید مشتریان در باشگاه مشتریان و ارائه پلن های انگیزشی و حمایتی برای ایجاد تجربه خرید بهتر، توانسته‌اند نقش موثری بر افزایش رضایت مشتری و بهبود تجربه خرید و در نتیجه آن بر افزایش فروش و افزایش رضایتمندی مدیر فروشگاه داشته باشند.
بهبود مدیریت انبار
هوش مصنوعی در مدیریت انبار نیز میتواند در عملکرد و بهره‌وری فروشگاه بهبود قابل‌توجهی ایجاد کند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی این توانایی را دارند که به‌صورت خودکار موجودی کالاها را نظارت کنند و هشدار دهند که زمان سفارش کالای جدید رسیده است. هوش مصنوعی مدیریت تأمین کالا را بهبود داده و زمان تأمین کالا را به‌روشنی کاهش داده است. شرکت Lowes با طراحی ربات‌هایی که حسگرهای تعداد محصول دارند، در بخش‌های مختلف میزان موجودی را اندازه می‌گیرند.
اگرچه بسیاری از فروشگاه‌ها در حوزه خرده‌فروشی از هوش مصنوعی بهره‌مند شده‌اند و بسیاری دیگر نیز مشتاق افزودن این فناوری به مجموعه خود برای رشد و مدیریت بهتر و مؤثرترند اما همه‌گیری این فناوری با چالش‌های زیادی همراه است و زمان زیادی برای رسیدن به آن نیاز است. بااین‌حال، آینده صنعت خرده‌فروشی بدون شک به سمت استفاده از هوش مصنوعی حرکت خواهد کرد و برای هر فروشگاه خرده‌فروشی، آشنایی با این فناوری‌ها و برنامه‌ریزی برای بهره‌مندی از آنها لازم و ضروری است و در آینده‌ای نه‌چندان دور فروشگاه‌های خرده فروشی نیز مانند هر صنعت دیگری نه فقط به‌عنوان یک گزینه، بلکه به‌عنوان یک ضرورت هوش مصنوعی را در اداره امور خود به کار خواهند گرفت.
