به گزارش ردنا (ادیان نیوز)، هوش مصنوعی روند اجتهاد را متحول کرد. به طوری که مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) در سال ۱۳۶۸ با حمایت مقام معظم رهبری و با هدف دیجیتالی کردن منابع علوم اسلامی در شهر قم تأسیس شد.
این مرکز اکنون یکی از مهمترین تولیدکنندگان نرمافزارهای علوم اسلامی در جهان به شمار میآید. نرمافزارهای جامع التفاسیر، جامع الاحادیث، جامع فقه، سیره معصومان از جمله نرمافزارهای تولیدی مرکز نور است که در جشنوارههای داخلی و خارجی حائز رتبههای تشویقی زیادی شدهاند.
حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) در گفتوگو با خبرنگار ما به توضیح درباره فعالیتهای مرکز نور پرداخت که متن این گفتوگو را در ادامه میخوانید؛
رویکرد جدیدی که در آثار نور مشاهده میشود حاکی از توسعه موضوعی محصولات است. به عنوان مثال نرمافزارها و سایر تولیدات به موضوعاتی چون طب سنتی یا حتی آثار اهل سنت ورود کرده است. در ابتدا درباره چشمانداز و مسیر جدیدی که موسسه نور طی میکند توضیح بدهید.
باید در بحث تغییر و تحول محصولات نور دو موضوع را از هم تفکیک کنیم؛ بحث اول، حوزه تولید محتواست. طبیعی است وقتی ما کاری را آغاز میکنیم مهمترین منابع علوم اسلامی شیعی را در آن حوزه در اولویت قرار میدهیم و بعد سراغ آثار اهل سنت میرویم و پس از آن تولیدات جدید را به آن اضافه میکنیم. اگر ما کار تفسیر را شروع کردیم، در روزهای اول کارمان محدود به المیزان و مجمع البیان بود.
وقتی در حوزه حدیث شروع به فعالیت کردیم، محدوده کارمان کتب اربعه و وسائل الشیعه بود ولی به مرور دایره آثار مورد استفاده هم در حوزه شیعی فراگیر شد و هم در حوزه اهل سنت. هدف ما در درجه اول، پرداختن به تمام رشتههای علوم اسلامی است. البته در حاشیه علوم اسلامی به برخی مسائل مثل علم طب یا مباحث ادبیات هم به میزان فرصت و امکانی که فراهم است میپردازیم. الآن هم در رشتههای مختلف، تولیدات جدید با تیراژ محتوایی دو سه برابر در حال تولید است. به عنوان مثال «دروس حوزه» که امسال تولید شد افزایش سه برابری داشت.
اگر بخواهیم از زاویه دیگری به محصولات نور نگاه کنیم، از جهت حامل و پلتفرم آن است. قبلا بیشتر در حوزه نرمافزار دسکتاپ و رومیزی کار میکردیم، مثل جامع الاحادیث و مشکات الانوار ولی با یک فاصله وارد حوزه اینترنت شدیم. امروز کتابهای ما در سایت نورلایب با حدود هشتاد هزار جلد کتاب قابل استفاده است یا در حوزه قرآنی پایگاه جامع قرآنی ما مطالبی فراتر از جامع التفاسیر را ارائه کرده است. در حال حاضر فعالیتهای ما در حوزه وب رو به تکمیل است. حامل سومی که روی آن فعالیت میکنیم مربوط به حوزه موبایل است. این هم یک حوزه دیگر فعالیت مرکز است که رو به رشد است.
حوزه سوم به لحاظ نحوه دستیابی به محتواست. در ابتدا نرم افزارهای ما کتابخانهای بود، نسل دوم نرمافزارها دانشنامهای و به صورت موضوعی بود، مثلا روایات ذیل یک آیه را نشان میداد. نسل سوم کارهای ما کارهای هوشمند است یعنی استفاده از هوش مصنوعی در بازیابی اطلاعات.
امروز حدود چهل و پنج محصول مبتنی بر هوش مصنوعی و دادهکاوی در سایتها و اپلیکیشنها عرضه میکنیم و داریم به این سمت میرویم که بخش زیادی از مراحل پژوهش را که قبلا پژوهشگران باید به صورت دستی انجام میدادند از طریق هوش مصنوعی انجام دهیم.