الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای مشکلات مختلفی به کمک بشر بیایند.
این فناوری میتواند جلوی بروز خطاهای انسانی را بگیرد، ۲۴ ساعت کل هفته در دسترس باشد، به‌عنوان یک دستیار دیجیتالی در کنار کارمندان و مدیران باشد و ایده‌های جدیدی را ارائه کند. اما بسیاری از محققان و دانشمندان معتقدند که پیشرفت در این تکنولوژی باید با سرعت کنترل شده‌اید پیش برود تا اتفاقات وحشتناکی که اکنون در فیلم‌های علمی-تخیلی می‌بینیم، به‌واقعیت تبدیل نشود!
محققان بر این باورند که انسان قادر به کنترل یک کامپیوتر فوق باهوش نخواهد بود. در حقیقت از آنجا که ما مکانیزم فکری و عملکرد کامپیوترهای هوشمند را به‌خوبی نمی‌شناسیم، در نتیجه نمی‌توانیم قوانینی مثل آسیب نرساندن آن‌ها به انسان‌ها را برایشان تعریف کنیم. ربات‌های هوشمند با عملکرد چندوجهی خود قادر به دستیابی به چندین هدف تعیین شده هستند و در این مسیر از منابع مختلفی استفاده می‌کنند. اهدافی که نه برای بشر قابل کنترل است و نه میتواند آن را درک کند.
پیشرفت‌های صنعت تکنولوژی در حوزه هوش مصنوعی یا AI بسیار گسترده، مولد و سریع هستند. اما سرعت این پیشرفت طی یک سال اخیر بسیار نگران کننده بوده و این نگرانی‌هایی را در مورد آینده آن به‌وجود آورده است.
پیشرفت های هوش مصنوعی طی یک سال اخیر چه بوده‌اند؟
در ادامه بیشتر در مورد این پیشرفت‌ها صحبت خواهیم کرد و بررسی می‌کنیم که چرا این پیشرفت‌ها می‌توانند برای بشر خطرناک شوند.
۱. ربات چت ChatGPT
شاید یکی از شناخته‌شده‌ترین پروژه‌های هوش مصنوعی که با آن آشنا باشید، ربات چت ChatGPT کمپانی OpenAI است. این یک ابزار پردازش زبان طبیعی است که از هوش مصنوعی برای پاسخ دادن به سوالات کاربران و مکالمه با آن‌ها، با لحنی کاملاً شبیه به انسان بهره می‌برد. اکنون خبر رسیده که مایکروسافت در شرکت سازنده این چت پات سرمایه‌گذاری عظیمی کرده تا بتواند آن را به موتور جستجوی بینگ اضافه کند.
از چت بات ChatGPT در موارد مختلفی مثل برنامه‌نویسی و یا نوشتن انواع مقالات و یا حتی ایمیل استفاده می‌شود. عملکرد این فناوری که در حال حاضر نسخه اولیه آن در معرض دید عموم قرار گرفته به‌قدری دقیق و خوب است که ایلان ماسک آن را «وحشتناک» توصیف می‌کند.
اما گاهی اوقات این ربات نگران‌کننده ظاهر می‌شود. به‌طور مثال میتواند با توصیه‌های پزشکی غلط، با جان افراد بازی کند. یا آنکه اگر این چت بات به حساب‌های جعلی هکرها در شبکه‌های اجتماعی اضافه شود، کلاهبرداری‌های اینترنتی را آسان‌تر خواهد کرد. این ربات چت حتی صدای معلمان مدارس را هم درآورده است و آن‌ها معتقدند که دانش آموزان تکالیفشان را توسط این ربات انجام می‌دهند و این میتواند در دراز مدت باعث کاهش سطح علمی جوامع شود.
حتی شنیده‌ایم که این چت بات در آزمون جهانی MBA و آزمون پزشکی آمریکا نیز شرکت کرده و با کسب امتیازهای بالایی موفق به گذراندن آن‌ها شده است!
۲. هوش مصنوعی DALL-E
یکی دیگر از پروژه‌های هوش مصنوعی کمپانی OpenAI که سر و صدای زیادی به‌پا کرد، ربات DALL-E است. این هوش مصنوعی میتواند با سرعت و دقت بالایی، متن‌ها را به تصاویری واقع‌گرایانه تبدیل کند. این ربات هیچ محدودیتی در تولید تصاویر ندارد. شما می‌توانید جزئیاتی که می‌خواهید در یک تصویر وجود داشته باشد را به او بگویید تا آن را تنها در عرض چند ثانیه بسازد. به‌طور مثال شما می‌توانید از آن بخواهید تصویر «یک سگ پرنده با ۵ چشم» را برایتان ایجاد کند. او سپس با توجه به جزئیاتی که در اختیارش قرار داده‌اید، دقیقاً همین تصویر را به روشی خلاقانه و در نزدیک‌ترین حالت به واقعیت، تولید می‌کند.
گرچه این هوش مصنوعی خلاقانه است، اما انتقاداتی هم به آن وارد است. به‌طور مثال اندی تورای، یکی از منتقدان این پروژه DALL-E را بسیار خطرناک توصیف می‌کند. او معتقد است که استفاده از تفکر انتقادی و ایجاد نتایج بر اساس آن توسط هوش مصنوعی، میتواند برای آینده بشر خطرناک باشد. علاوه بر این DALL-E میتواند باعث تقویت دیپ فیک نیز شود.
۳. هوش مصنوعی VALL-E
یکی از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی که سال گذشته سر و صدای زیادی کرد، هوش مصنوعی VALL-E مایکروسافت است که میتواند تنها در عرض ۳ ثانیه، هر نوع صدایی را تقلید کرده و با لحن گوینده، گفتگو کند. این یعنی ممکن است شما صدایی از پدرتان را بشنوید که در حال گفتن نکته‌ای به شما است، در حالی که هرگز چنین چیزی نگفته است!
این پیشرفت بزرگی در حوزه تقلید گفتار با هوش مصنوعی محسوب می‌شود. مدل‌های قبلی تنها می‌توانستند صداها را تقلید کنند، اما این مدل جدید مایکروسافت میتواند با درک احساسات و لحن گوینده، به‌طور کامل شبیه به آن حرف بزند. اما با پیشرفت این فناوری، نگرانی‌هایی نیز نسبت به پیامدهای اخلاقی آن به‌وجود آمده است. در واقع محققان معتقدند که افراد سودجو می‌توانند از این فناوری استفاده‌های دیگری کنند. همچنین هویت اشخاص سرشناس و سیاست‌مداران نیز با استفاده از این ابزار به‌خطر خواهد افتاد. چرا که ممکن است مصاحبه‌های غیرواقعی از آن‌ها به‌بیرون درز کند.
یکی دیگر از نگرانی‌ها مربوط به بانک‌هایی است که با فناوری تشخیص صدا، مشتریانشان را احراز هویت کرده و فرآیندهای بانکی تلفنی را ارائه می‌کنند.
۴. کنترل ذهن سربازان آمریکایی با تراشه‌های مغزی
در آینده‌ای نه‌چندان دور، سربازان نظامی ایالات متحده از طریق کاشت یک تراشه در داخل مغز، دیگر از هیچ چیزی هراسی نخواهند داشت. فناوری که میتواند در جهت رفع بسیاری از آسیب‌های پزشکی استفاده شود و به افراد معلول کمک کند با کنترل ذهن خود بتوانند یک نشانگر ماوس را حرکت دهند و از کامپیوتر استفاده کنند، ولی در نتیجه میتواند باعث به‌وجود آمدن سربازانی شود که هیچ‌چیزی جلودار آن‌ها نیست.
هک مغز میتواند جنبه‌های بسیار منفی داشته باشد. اخلاق‌گرایان معتقدند که قرار گرفتن این تراشه در داخل مغز انسان ممکن است از ما فردی بسازد که بدون اراده دست به هر کاری می‌زنیم و از کشتن هیچ کسی دریغ نمی‌کنیم. در همین حال گفته می‌شود این تراشه تا سال ۲۰۵۰ در مغز سربازان آمریکایی به‌کار می‌رود. آیا جهان باید نگران این موضوع باشد؟
۵. ربات‌های برنامه‌نویس
گوگل برنامه‌ای را توسعه داده که بر اساس آن به ربات‌ها اجازه خواهد داد با توجه به فرامینی که از انسان دریافت می‌کنند، بتوانند برای خودشان برنامه‌نویسی کنند. این پروژه که CAP نام دارد، به کاربر اجازه می‌دهد دستوراتش را به زبان انگلیسی بنویسد و از ربات بخواهد برنامه مورد نظر را برای خودش بنویسد. سپس ربات میتواند آن فرامین را به زبان برنامه‌نویسی پایتون ترجمه کند.
البته این ربات‌های هوشمند مراحل اولیه توسعه خودشان را سپری می‌کنند و در حال حاضر فقط از پس نوشتن فرامین ساده برمی‌آیند. ولی پیشرفته‌تر شدن این برنامه میتواند از آن یک پروژه هوش مصنوعی ترسناک و نگران‌کننده برای آینده بشر بسازد. ربات‌هایی را تصور کنید که دیگر از انسان‌ها فرمان‌پذیری نمی‌کنند و کاملاً خودسرانه برای خودشان برنامه‌نویسی می‌کنند. اگر این ربات‌ها روزی بخواهند کنترل شهرها و ادوات نظامی را به‌دست بگیرند، چه چیزی در انتظار همه ما است؟
۶. تکنولوژی دیپ فیک
دیپ فیک به تصویر ساختگی از افراد و شبیه‌سازی و تقلید رفتار و گفتار آن‌ها اشاره دارد. در واقع دیپ فیک، محتوای ویدیویی را تولید می‌کند و در آن شخصی را به‌نمایش می‌گذارد که در حال صحبت کردن است، در حالی که عملاً آن شخص واقعی نیست. به‌طور مثال چندی پیش ویدیویی از مورگان فریمن منتشر شد که در حال صحبت کردن است. همه چیز کاملاً واقعی بود، هم نوع گفتن و هم صدا و هم قیافه! اما در اصل خبری از فریمن نبود و آن دیپ فیکی بیش نبود. فناوری دیپ فیک برای این کار از الگوریتم‌های هوش مصنوعی استفاده می‌کند.
از مصارف مهم این فناوری می‌توان به تولید فیلم‌های سینمایی اشاره کرد. به‌طور مثال استودیو لوکاس فیلم در فیلم Rogue One خودش مجبور بود از دو کاراکتر گرند مف تارکین و شاهزاده لیا مجموعه فیلم‌های جنگ ستارگان استفاده کنید. در حالی که بازیگران این دو نقش که پیتر کوشینگ و کری فیشر بودند، دیگر نمی‌توانستند به‌ایفای نقش بپردازند. این کمپانی فیلمسازی تصمیم گرفت از دو بازیگر دیگر درخواست کند که نقش این دو کاراکتر را بازی کنند و سپس با استفاده از فناوری دیپ فیک، چهره دو بازیگر سابق را با چهره این دو عوض کرد.
ولی هر چقدر که این فناوری توانسته در صنعت فیلمسازی مؤثر باشد، در سیاست مضر بوده است. به‌طور مثال این فناوری در چین دردسر آفرین شده و خسارت‌های زیادی را به‌بار آورده است. به‌همین خاطر هم دولت چین قوانین و مقرراتی را برای مقابله با این مشکلات احتمالی Deep Fake وضع کرده است.
۷. تبدیل امواج Wi-Fi به دوربین جاسوسی توسط هوش مصنوعی
گروهی از محققان دانشگاه کارنگی ملون موفق به ساخت سیستمی شده‌اند که میتواند از سیگنال‌های وای فای، جایگاه و نوع ایستادن افراد در داخل یک اتاق را تشخیص داده و به تصاویر وایرفریم تبدیل کند. در واقع این سیستم، سیگنال‌های وای فای را به هوش مصنوعی می‌رساند و با استفاده از آن تداخل سیگنال برخورد امواج با افراد حاضر در اتاق را اندازه‌گیری می‌کند. البته این سیستم در حال گذراندن مراحل آزمایشی خودش را می‌گذراند و هنوز ایراداتی دارد.
این فناوری استفاده‌های بسیار خوبی در زمینه مراقبت از کودکان و سالمندان خواهد داشت، اما در عین حال میتواند مودم روترهای خانگی ما را به ابزارهای جاسوسی تبدیل کند که بدون نیاز به‌دوربین می‌توانند وضعیت افراد داخل خانه را به افراد سودجو گزارش دهند. این یعنی دزدها می‌توانند با استفاده از این سیستم، از نبود هیچ فردی در داخل خانه مطمئن شوند و با خیال راحت منزل شما را تخلیه کنند!
سخن نهایی
گرچه پیشرفت هوش مصنوعی میتواند خیلی به بشر کمک کند، اما گاهی اوقات ممکن است سرعت این پیشرفت به‌قدری زیاد شود که همه‌چیز از کنترل ما خارج شده و آینده بشر را با خطر جدی مواجه کند. فراموش نکنید هرچقدر هم که هوش مصنوعی تحت کنترل باشد، ولی انسان هنوز هم نمی‌تواند درک کاملی از چگونگی رفتار آن داشته باشد.
