همیشه از خطرات گسترش هوش مصنوعی در آینده و داستانهای شبیه به فیلمهای علمیتخیلی درباره این موضوع میشنویم، ولی دردسری که حالا این فناوری به وجود آورده است کمی با تصورات عموم تفاوت دارد. با حجم سرسامآور آثار هنری تولیدشده توسط هوش مصنوعی، برخی از جوامع هنری آنلاین نظیر Newgrounds ،Inkblot Art و Fur Affinity برای محدودسازی یا حذف کامل آنها دست به اقداماتی جدی زدهاند و نگران غلبه قدرت هوش مصنوعی در نقاشی و تصویرپردازی بر قوه خلاقیت هنرمندان شدهاند.
قدرت هوش مصنوعی در نقاشی باعث نگرانی جامعه هنری شده است
«اندی بایو» (Andy Baio) از Waxy که فعالانه اصول مربوط به هنر هوش مصنوعی را در وبلاگ خود دنبال میکند، به تازگی متوجه ممنوعیتها شد و این موضوع این را به اطلاع عموم رساند. جوامع هنری آنلاین مطرح مثل DeviantArt و ArtStation هیچ تغییری در مقررات خود در قبال هوش مصنوعی به وجود نیاوردهاند، ولی برخی از هنرمندان اعتراض خود نسبت به حجم عظیمی از تصاویر ساخته شده توسط هوش مصنوعی را بیان کردهاند که این روزها خیلی از پلتفرمها را فرا گرفتهاند.
ورود ابزارهای تولید تصویر مبتنی بر هوش مصنوعی مانند Midjourney و Stable Diffusion باعث ایجاد اختلاف شدیدی بین دو دسته از هنرمندان در فضای اینترنت شده است. یک دسته از هنرمندان که خیلی به فرم سنتی هنر معتقدند، آثار هنری ساخته شده با کمک هوش مصنوعی را نوعی سرقت میدانند و در مقابل، دسته دیگر از این ابزارهای جدید که به لطف پیشرفت فناوری مهیا شدهاند، مشتاقانه استقبال میکنند.
جوامع هنری تثبیتشده حالا با دوراهی سختی مواجه شدهاند. از طرفی، نگران این هستند که آثار خلق شده به شیوه مرسوم و بدون دخالت ابزارهایی مثل هوش مصنوعی، در بین تصاویر تولید شده توسط هوش مصنوعی گم بشوند. در همین حال، نمیتوان از این موضوع چشمپوشی کرد که این ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی بین کاربران این پلتفرمها محبوبیت زیادی پیدا کردهاند.
پلتفرم Newgrounds درباره ممنوعیت انتشار تصاویر تولید شده از طریق «ترکیب تصویر» (Image Synthesis) در بخش Art Portal خود، اظهار داشته که میخواهند به جای آثار ساخته کامپیوتر روی آثاری تمرکز را نگه دارند که به دست انسانها خلق شدهاند؛ درست همان چیزی که همیشه از یک اثر هنری انتظار میرفت. Fur Affinity هم از نگرانی خود نسبت به این موضوع گفته است که چطور ابزارهای ترکیب تصویر از آثار هنری موجود از انسانها الگو برمیدارند. این پلتفرم میگوید که حمایت از هنرمندان و ساختههایشان برای آن در اولویت قرار دارد و بیشک گسترش بیشتر آثار هنری تولید هوش مصنوعی به نفع کاربران این پلتفرم نیست.
اینها فقط بخشی از اقدامات اخیر جامعه هنری آنلاین در برابر قدرت هوش مصنوعی در نقاشی است. کارشناسان حوزه هنر همچنان با این مسئله کلنجار میروند که چطور میتوان با این نرمافزارهای جدید سازگار شد که با سرعتی فراتر از توان انسان، آثار زیبای بیشماری را تولید میکنند. آیا ممکن است روزی هوش مصنوعی به خلاقیت خالص انسان غلبه کند یا هنر به شکل مرسوم خود همچنان باقی خواهد ماند؟
نحوه تولید تصویر توسط ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی
ابزارهای کنونی ترکیب تصویر با استفاده از هوش مصنوعی، این امکان را به کاربران میدهند تا با ارائه توضیحی متنی تحت عنوان Prompt در کمترین زمان تصویری مرتبط را دریافت کنند. البته برای دستیابی به نتیجه مطلوب، کاربر باید زمان بگذارد و نتایج را گلچین کند، اما اگر توضیح متنی فکرشدهای بنویسد، چیزی که تحویل میگیرد کاملاً شبیه به آثار انسانها با سطح جزئیات چشمگیر در برخی از مواقع خواهد بود.
توضیحاتی که مطلوبترین نتیجه را به دنبال میآورند، اغلب شامل نام هنرمندان و وبسایتهای هنری میشوند، اما کم پیش میآید که فقط به همین موارد ختم شوند. با ترکیب هنرمندان نتیجه نوآورانه جدیدی به دست میآید و به صورت کلی، با وسواس به خرج دادن به اندازه کافی میتوان تصویر قابل توجهی را از این ابزارها دریافت کرد.
محبوبترین ابزارهای ترکیب تصویر برای تولید تصویر جدید از تکنیک «پخش پنهان» (Latent Diffusion) بهره میگیرند و میلیونها تصویر را بدون کسب اجازه از هنرمندان یا مالکان کپیرایت تجزیه و تحلیل میکنند. در خصوص Stable Diffusion باید اشاره کرد که به وسیله پایگاه داده LAION-5B تصاویر مستقیماً از اینترنت تامین میشوند. تصاویر موجود در اینترنت معمولاً با توضیحاتی همراه هستند که برای توسعه مدلهای هوش مصنوعی ایدهآل خواهد بود.