پدیدهای که دست در دست تمامی فناوریهای موجود و همینطور در حال ارتقا برای ویران کردن بسیاری از ساختارهای کهن و برپا کردن جهانی نو، قدمهای محکم و سریعی برداشته است.
بیشک و با توجه به دادههای و اطلاعات ما از این جهان جدید تا امروز بر همه اهل هنر بهخصوص اهالی سینما مشخص است که این حوزه با تحولات عظیمی روبرو خواهد شد این تحولات از پیشتولید تا پسا ساخت فیلم و تا محدوده مخاطب پیش خواهد رفت.
با توجه به حال امروز متاورس و گامهایی که تاکنون در حوزه تحقیقات و دستاوردهای آن برداشتهاند و با توجه به پیشرفت فناوریهایی همچون دیپ فیک DeepFake که ابزار کارآمدی در جهان متاورس خواهند بود، روشن است که در آینده سینما از یک حرفه جمعی و گروهی، به یک حرفه فردی و مستقل سوق پیدا میکندو یک فرد متخصص و آشنا به زبان تکنولوژی نیز میتواند بهتنهایی یک فیلم تولید کند و حتی مطرحترین بازیگران جهان را که در خاک خفتهاند بیدار کند و در فیلم خودش بهصف بکشد، تصور کنید فیلمی را با حضور تمام ستارگان مرده و زنده ی دنیا! هم ترسناک است هم هیجانانگیز و شگفت.
بدین ترتیب ابزار تولید فیلم و فضای تولید آن تغییر خواهد کرد، دیگر از مراحل تولید عجیبوغریب و گروههای تولید صدها نفره خبری نخواهد بود و کیفیت تولید یک فیلم در متاورس که شاید بتوان عنوان فیلمهای متاورسی را برای آنها قائل شد وابستگی چندانی به کیفیت تیم تولید نخواهد داشت بلکه حدود کیفیت یک فیلم را میزان تسلط بر دانش و فناوریهای جدید شخص تولیدکننده بهعنوان نقطه کانونی ساخت تعیین میکند.
تصور کنید در جهان جدید تولید فیلم هر لوکیشنی در اختیار تو است؛ از آستارا تا کالیفرنیا از اهواز تا تگزاس!
تصور کنید نور همچون موم بازیچهی دستان تو خواهد بود؛ هر رنگی را بخواهی میتوانی به فیلم تزریق کنی، زمان در بحث تولید بیمعنا میشود؛ همزمان از صدها زاویه میتوانی تصویر داشته باشی بدون احتیاج به صدها نفر و بسیاری از موارد دیگر که تحول در هر کدامشان را میتوان انقلابی در صنعت فیلمسازی دانست.
محدودیتهایی که امروز گروههای فیلمسازی با آن درگیر هستند مانند محدودیت در کیفیت لوازم فیزیکی ساخت، محدودیتهای زمانی در جهان واقعی در زمان فیلمبرداری، انتخاب لوکیشن، خستگی عوامل و بازیگران، تدارکات سنگین، هزینههای تولید سرسامآور و…در جهان متاورس بیمعنا خواهد بود، تنها محدودیت در متاورس، محدودیت در تسلط به فناوری است.
در جهان متاورس دیگر کارگردان و تهیهکننده نگرانی از جذب سرمایه نخواهند داشت، با یک طرح خوب میتوان بهآسانی و با کمک بلاک چین پول لازم برای ساخت فیلم را تهیه کرد، میتوان سهام فیلم را به میلیونها واحد تقسیم کرد و میلیونها نفر را به جمع سرمایهگذاران فیلم اضافه کرد و در یک جهان بدون جعل و کپی و شفاف (بلاک چین) همه از منفعت فروش فیلم به میزان سرمایهگذاریشان بهره ببرند.
از دیگر تحولاتی که در سینما در عصر متاورس قابل پیشبینی است و تا با کمک فناوریهای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی گامهای مهمی در این راه برداشتهشده، حضور و تجربه نقشهای یک فیلم سینمایی توسط مخاطبین است که این اتفاق هم در حوزه درآمدزایی و هم در پیوند مخاطب با فیلم جریان جدیدی را پایهگذاری میکند که بر تولیدات فیلم در آینده نیز تأثیرگذار است.
مردمان سرزمین هنر سینما باید زودتر دل به دریای این فناوری بزنند و بدانند که این اتمسفر جدیدی که سینما در آن نفس خواهد کشید، چالش و بحرانهایی را نیز علاوه بر دستاوردهایش با خود به همراه خواهد داشت و به قولی پیش از آنکه کشتی سینما به ورطه طوفانهای فناوری بیفتد باید فکری به حال آنها کرد تا این کشتی بهسلامت به ساحل امن برسد
باید برای آسیبهای پیش رو مانند نابود شدن شغلهای سنتی در حوزه تولید فیلم و بیکاریهای گسترده گرفته تا ترس از نابود شدن مفاهیمی چون هویت، انسانیت، ملیت و…در این ساختار جدید به گفتوگو و بررسی نشست.
این نکات و این توجهات بخشی از پیشبینی قابللمس از تحول سینما در عصر متاورس است که لازم است اهالی سینما به آن توجه بیشتری کنند چون بدون هیچی شکی در آینده آنهایی که از این تکنولوژی روی بگردانند، دیگر جایی در صنعت هنری خود نخواهند داشت.
بابک نبی
پژوهشگر هنر و نویسنده