متاورس یک محیط مجازی است که افراد میتوانند در آن فعالیتهای مختلفی را انجام بدهند. این اصطلاح برای اولین بار از سوی نیل استفنسون نویسنده علمی تخیلی در رمان برف تصادف در سال ۱۹۹۲ برای نشان دادن یک محیط واقعیت مجازی متصل به اینترنت و قابل دسترسی از هر دستگاهی مانند رایانه یا تلفن هوشمند معرفی شد.
متاورس امروزی چندان دور از نسخه معرفی شده استفنسون نیست. اگرچه هنوز به طور کامل وجود ندارد، اما افراد میتوانند این فضا را به عنوان یک تکهای از جهانهای مجازی آنلاین در نظر بگیرید. افراد میتوانند کارهای مختلفی از جمله خرید ملک، بازی، کار و ملاقات با افراد دیگر را در آن انجام دهند.
برای کودکان، متاورس به معنای فرصتهای بی پایان برای معاشرت، یادگیری مهارتهای جدید و کشف علایق آنهاست. به عنوان مثال، Minecraft در حال حاضر در محیطهای آموزشی استفاده میشود تا کودکان را با استفاده از این پلتفرم در معرض فرهنگهای مختلف قرار دهد.
کودکان چه در حال بازی آنلاین با دوستانشان باشند و چه در کلاسهای مجازی از طریق پلتفرمهای آموزشی، میتوانند از متاورس بهره ببرند. با این حال، برخی از معایب بالقوه این فناوری جدید مانند آزار و اذیت سایبری و قرار گرفتن کودکان در معرض محتوای نامناسب نیز وجود دارد. در نهایت، این موضوع به والدین و مربیان بستگی دارد که به بچهها کمک کنند تا به روشی ایمن و سازنده در این محیط فعالیت داشته باشند.
کارکردهای متاورس برای کودکان
تحقیقات اولیه نشان میدهد که کارشناسان در مورد تأثیر متاورس بر کودکان چندان خوشبین نیستند. کارشناسان با استناد به اثرات منفی شبکههای اجتماعی، مانند افسردگی، آسیب رساندن به خود و تعدادی دیگر از مسائل مربوط به سلامت روان، خاطرنشان میکنند که این فضا ممکن است حتی بدتر از اینها نیز باشد.
البته باید گفت که این مشکل مربوط به خود این فناوری نیست. همانطور که گفته شد، این پلتفرم میتواند فرصتهای بزرگی را برای یادگیری به ویژه در فرهنگ دیجیتال امروزی ارائه دهد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در مورد بازیهای مختلف، اگر این فضا به درستی مورد استفاده قرار گیرد، میتواند برای سلامت روان و ایجاد همدلی نیز مفید و سازنده باشد.
مشکلی که وجود دارد این است که شرکتهایی که از طریق شبکههای اجتماعی شرایط ناامن ایجاد میکنند، همان شرکتهایی هستند که در خط مقدم توسعه متاورس قرار دارند.
نگرانی این است که این فناوری ممکن است مشکلاتی را که شبکههای اجتماعی بهویژه در مورد سلامت روانی افراد جوان ایجاد کردهاند، تشدید کند. به عنوان مثال، محیطهای مجازی باعث افزایش تنهایی میشود و افراد در معرض محتوای خطرناک مرتبط با خودکشی قرار میگیرند.
مزایای متاورس برای کودکان
متاورس مزایای زیادی برای کودکان به خصوص از منظر آموزشی دارد. با کمک چنین فناوری، افراد میتوانند مفاهیم انتزاعی را به راحتی و به شیوهای جذابتر درک کنند. این فناوری تجربه عملی را ارائه میکند که میتواند برای کودکان بسیار مفید باشد و به آنها کمک کند تا دنیای اطراف خود را بهتر درک کنند.
علاوه بر این، متاورس میتواند مهارتهای اجتماعی را در کودکان بهبود بخشد. شبکههای اجتماعی اغلب به دلیل افزایش تنهایی و افسردگی در بین کودکان مقصر شناخته میشوند. از سوی دیگر، این پلتفرم این پتانسیل را دارد که محیطی امن و کنترل شده برای کودکان فراهم کند تا با همسالان خود ارتباط برقرار و دوستان جدیدی پیدا کنند. علاوه بر این، پتانسیل تشویق خلاقیت و توسعه هوش اجتماعی در کودکان را نیز دارد.
در نهایت، متاورس سرگرم کننده هم است. این فناوری میتواند راهی عالی برای والدین باشد تا با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند و مهارتها و دانشهای مختلف را در محیطی کم استرس به آنها بیاموزند. تا زمانی که والدین از خطرات احتمالی این فناوری تازه آگاه باشند و اقدامات لازم را برای ایمن نگه داشتن فرزندان خود انجام دهند، این فناوری تازه میتواند مکانی عالی برای آموزش و یادگیری کودکان باشد.
متاورس چه مضراتی برای کودکان دارد؟
برخی از خطرات بالقوه مانند آزار و اذیت سایبری و فقدان حریم خصوصی در این پلتفرم وجود دارد. آزار و اذیت سایبری یک نگرانی جدی است، زیرا کودکان ممکن است توسط کاربران ناشناس مورد آزار و اذیت قرار گیرند. علاوه بر این، خطر قرار گرفتن کودکان در معرض محتوای نامناسب مانند خشونت، محتوای جنسی و سخنان تنفرآمیز نیز وجود دارد.
برخی از کارشناسان همچنین نگران این هستند که این فناوری میتواند برای کودکان اعتیادآور باشد. با توجه به ماهیت بسیار فراگیر و جذاب این فناوری، مدیریت زمان و محدود کردن استفاده از این محیط برای کودکان ممکن است دشوار باشد.
حفظ حریم خصوصی نیز موضوع مهم دیگری است. ممکن است کودکان سهواً اطلاعات شخصی مانند آدرس خانه یا سایر جزئیات شخصی خود را در این فضا با دیگران به اشتراک بگذارند.
علاوه بر خطرات فیزیولوژیکی، خطرات فیزیکی نیز باید در نظر گرفته شود. استفاده زیاد از هدستهای VR ممکن است منجر به علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع و سردرد شود. در حالی که این اثرات معمولا موقتی هستند، میتوانند برای فرد بسیار ناراحت کننده باشند.
در نهایت، ناعدالتی در دسترسی یکی از نگرانیهای اصلی است. همه کودکان به اینترنت یا هدست واقعیت مجازی دسترسی ندارند و بدون وجود این تکنولوژی ها، ممکن است از نظر آموزشی و اجتماعی از بقیه عقب بیوفتند.
چگونه از کودکان و نوجوانان در متاورس محافظت کنیم؟
حفاظت از کودکان یک مسئولیت مشترک است. والدین باید از نزدیک بر فعالیتهای فرزندان خودشان نظارت کنند. مانند هر چیز دیگری، این فضا نیز دارای مزایا و معایب مختص خودش است. به عنوان والدین، آگاهی از این خطرات و اتخاذ تدابیری برای محافظت از فرزندان بسیار مهم است. برای شروع، فعالیت آنلاین فرزندتان را به دقت زیر نظر بگیرید. دسترسی آنها را به محتوای بالقوه مضر محدود کنید و مراقب آنچه در متاورس میبینند و انجام میدهند، باشید.
همچنین باید قوانین و دستورالعملهای روشنی را برای استفاده از این فناوری تعیین و این قوانین را تقویت کنید تا فرزندان شما از آنها پیروی کنند. این قوانین به ایجاد یک محیط امنتر برای همه کاربران، به ویژه کودکان کمک میکند. علاوه بر این، هنگام تعامل آنلاین با دیگران، به فرزندان خود در مورد رفتار مناسب آموزش بدهید.
در نهایت، به یاد داشته باشید که متاورس تنها بخشی از زندگی فرزند شما است. تشویق آنها به ایجاد تعادل بین دنیای مجازی و واقعی بسیار مهم است. آنها هنوز هم باید زمانی را در بیرون از خانه بگذرانند، رودررو با مردم تعامل داشته باشند و در فعالیتهای دیگر شرکت کنند.
توسعه دهندگان و شرکتهای فناوری نیز باید سهم خود را در حفاظت از کودکان انجام دهند. اگرچه ممکن است انتظار اینکه شرکتهای بزرگ در اخلاق مداری مانند خانوادهها باشند، یک رویا است، اما حداقل میتوان امیدوار بود که آنها در تعدیل محتوا و نظارت بر رفتار بد کوشاتر باشند. به هر حال، محافظت از کاربری که آنها را سرپا نگه میدارد، به نفع آنهاست.
هدستهای VR و سیستمهای به کار گرفته شده باید با در نظر گرفتن راحتی و رفاه کودکان طراحی شوند. کودکان باید تشویق شوند تا رفتارهای توهین آمیز یا نامناسب را گزارش کنند. همچنین باید مکانیسمهای روشنی برای برخورد با این گزارشها وجود داشته باشد. علاوه بر این، اقدامات ایمنی آنلاین مانند آنتی ویروس، محافظت از رمز عبور و رمزگذاری نیز باید در دستگاههای VR و پلتفرمهای متاورس تعبیه شود.
به طور کلی، محافظت از کودکان در برابر خطرات متاورس یک مسئولیت مشترک است. والدین باید نقش خود را در مسیریابی این دنیای دیجیتال جدید در کنار فرزندان خود انجام دهند. اما، شرکتهای فناوری باید با اتخاذ تدابیر حفاظتی در برابر تهدیدات رایج مانند آزار و اذیت سایبری و قرار گرفتن افراد در معرض محتوای نامناسب، در جهت تبدیل متاورس به مکانی امنتر برای کاربران جوان تلاش کنند.