وی تصریح کرد: سالها پیش پایه های پژوهشگاه حوزه و دانشگاه را ریختیم. سعادت مردم یک جامعه درآن است که نخبگان یک جامعه به خوبی برای آنها کار کنند و اگر نخبگان حوزه و دانشگاه بتوانند تعامل و فعالیت مشترک داشته باشند می توانند مردم جامعه رابه سمت سعادت برسانند. این کار مهم یک کار ارزشمند در خدمت مردم است.
مدیر حوزه های علمیه، بیان کرد: شاید کاری مهمتر از این وحدت وجود نداشته باشد. قطعا تعامل و همگرایی و هم افزایی یک گام مهم هم افزایی و این وظیفه یک وظیفه راهبردی در مقابل مردم و انقلاب و شهدای انقلاب اسلامی است.
آیت الله اعرافی اظهارکرد: میلیون ها دانشجو در کشور ما پس از انقلاب تحصیل کردند و سطح تحصیلات جامعه ما را نیز ارتقا دادند. همچنین اساتید دانشگاه کشور ما از ۲ هزار هیات علمی به مرز ۱۰۰ هزار عضو هیئت علمی رسیده است. پس از انقلاب امروز ۲ هزار مراکز علمی دانشگاهی داریم. این شعب علمی نیز به شکل جغرافیایی تمام کشور را دربرگرفته اند.
وی گفت: امروزه ۶۰ درصد دانشجویان کشور را دختران تشکیل می دهند. همچنین فارغ از مسایلی چون قومیت و مذهب و زبان، این مراکز در سطح کشور توسعه پیدا کردند. امروزه رتبه ایران در تولیدات مقالات در منطقه، اول است و در دنیا نیز جزو بهترین کشورها در زمینه سرعت رشد تولید مقالات است. امروزه فناوری های پیشرفته نیز در کشور تولید شده اند.
وی اظهارکرد: یکی از ضعف های ما در این حوزه، ضعف در عرصه آمایش است. ورود در یک توسعه گسترده در آموزش عالی همراه با یک منطق دقیق و آمایش رشته ای و سرزمینی و متناسب با یک برنامه ریزی آینده نگرانه و دقیق نبود. همچنین این مساله مبدا برخی از ناهماهنگی ها و رشدهای نامتوازن و کاریکاتوری و برخی آسیب ها شده است.
مدیر حوزه های علمیه، گفت: رهبری معظم در راستای سیاست های برنامه ای تاکید داشتند که به چهار ونیم درصد به تولید ناخالص ملی برسیم، ولی وضعیت امروز ما نشان می دهد که نتوانستیم در این عرصه خوب عمل کنیم. نکته دیگر آنکه در اتصال و تولید مباحث نظری و بازار که جزو تاکیدات رهبری معظم است فاصله زیادی داریم. در حوزه علم نانو پنجم دنیا هستیم، ولی این پنجم بودن در حوزه تولید مقالات است، ولی در حوزه تبدیل شدن به یک تولید مرتبط به زندگی روز رتبه خوبی نداریم.
آیت الله اعرافی بیان کرد: مساله دیگر اتصال این تولیدات با برنامه های فرهنگی و اجتماعی ضعیف است. بسیاری از برنامه های فرهنگی که در شهرها انجام می شود متناسب با برنامه های علمی دقیق نیست.
مدیر حوزه های علمیه، بیان کرد: در زمینه علوم انسانی باید گفت که این علوم باید بر اساس مباحث دینی و مبانی توحیدی باشد. باید به مبانی علمی کلاسیک پرداخت و به آنها توجه کرد، ولی در منظومه علمی ما این مسایل یک رویکرد کلان تر و عمیق تر دارد.
وی گفت: در برخی علوم به مرزهای دانش نزدیک هستیم و برخی دیگر نیز با این مرزها فاصله داریم. در زمینه وحدت حوزه و دانشگاه موفقیت های بزرگی داریم. یکی از آنها، تدوین قانون اساسی است، ولی در برخی مسایل نیز ضعف هایی در این اتحاد داریم. این مسایل، دستاوردهای بزرگ انقلاب و کشور است. نباید بخاطر چند مشکل معیشتی این افتخارات را فراموش کنیم.
امام جمعه قم، اظهارکرد: همین مباحث در خصوص حوزه نیز تکرار شده است. هم اکنون در آستانه یک صدمین سالگرد احیای مجدد حوزه علمیه قم هستیم. امروز حوزه ما با یک حوزه با منظومه ای نو و جدید روبرو است که از بانوان تا حوزه بین الملل، شاهد تحولات شگرف بوده است، ولی همین حوزه نیز کاستی هایی نیز درکنار این افتخارات دارد. در قلمروهای دانشی پیشرفت بسیار بزرگی داشته ایم و در حوزه اجتماعی و فرهنگی و سیاسی نیز توانست با انقلاب اسلامی روی همه جهان تاثیرگذار باشد.
مدیر حوزه های علمیه، بیان کرد: آیت الله حائری یزدی در زمانی که در قم مدیریت می کردند در سال ۱۳۰۱ این حوزه تنها بیش از ۳۰۰ نفر طلبه داشت ولی امروز به صدها هزار نفر رسیده است.
وی گفت: حوزه و دانشگاه باید هم را بشناسند و اگر اشکالاتی نیز وجود دارد باید در سایه یک تعامل جدی حل شود. در دوره های متعدد شاهد حضور یک پدیده مبارک هستیم و آن ظهور نخبگانی هستیم که در دانشگاه کار میکنند ولی رویکردی کامل دینی و حوزوی دارند.
عضو فقهای شورای نگهبان، اظهارکرد: در طراحی هایی که در سالهای اخیر انجام شده است کارهای مهمی صورت گرفته است. امروزه شاهد درختواره گسترده دانشی در حوزه هستیم و صدها استاد توانستند ۱۶ حوزه دانشی با ۴۰۰ تا ۵۰۰ رشته علمی را تدوین کنند. همچنین آمایشی تهیه شده است که در حال نهایی شده است از توسعه و عدم توسعه که در آنها هدف گیری های دقیقی انجام شده است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: همچنین در عرصه فقه معاصر کارهای جدی انجام شده است و هفته پیش ده جلد فقه معاصر منتشر کردیم در این عرصه یک برنامه پنج ساله طراحی شده است. در عرصه هایی پول و بانکداری و ارزدیجیتال و… دروس خارج در حوزه همراه با پژوهش های تخصصی برگزار می شود. یکی از کارهای مهمی که در این عرصه باید انجام داد، ارتباط گسترده و موفق حوزه و دانشگاه است.
وی گفت: در عرصه فلسفه های مضاف نیز چنین حرکتی را آغاز می کنیم. در این عرصه علوم انسانی و فلسفه های مضاف را در قالب اجتهادی در متن حوزه پیگیری می کند. همچنین پروژه هایی که ناظر به نیازهای نظام است نیز در قابل ۵۰۰ پیشنهاد در حال انجام است. همچنین طرح دیگری شامل گفتمان علمی انقلاب اسلامی است که در حوزه انجام شده و ۱۰ هزار اثر در قلمروهای جدید جمع آوری شده است. از بین این مقالات و کتاب ها سه هزار اثر به عنوان آثار برتر دارای امتیازات علمی در حدود ۲۰ حوزه دانشی جمع آوری شده است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: یکی از طرح های مهم دیگری که در حال پیگیری هستیم در خصوص کاربست هوش مصنوعی در حوزه تولید علوم انسانی است که این پروژه ها در حال انجام است. در حوزه هوش مصنوعی، فلسفه، اخلاق و فقه اسلامی نیز در دست مطالعه است.
وی گفت: امروزه درسند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، کارهای بسیار خوبی از حوزه تولید شده است و در آن سند نیز در حال جانمایی است.
انتهای پیام
