تفکر و تعقل که یکی از عناصر کلیدی تصمیم‌گیری است در ذهن و مغز انسان صورت می گیرد و رسانه‌ها بویژه رسانه های فارسی زبان بیگانه تلاش می کنند براساس اهدافی که دارند در این فرایند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان بشمار می رود.
**چگونه تصمیم درست بگیریم؟
همه ما در زندگی روزانه دائما در حال تصمیم‌گیری هستیم، روزانه ممکن است ده ها تصمیم را در حوزه فردی و جمعی بگیریم که به تناسب جایگاه و مسوولیتی که داریم اثرات خرد و کلانی به همراه داشته باشد. هر اندازه که این تصمیمات دقیق تر و صحیح تر باشد، مسیر رو به جلوی حرکتی ما هوشمندانه تر پیموده خواهد شد، برعکس این موضوع هم کاملا محتمل است، بارها دیده‌ایم که تصمیم های غلط چه خسارت ها و زیان‌هایی در جامعه و کشور به همراه داشته است. در ریشه یابی بسیاری از معضلات و مشکلاتی که در سطح با آن مواجهیم، به تصمیمات غلط فردی یا سازمانی می رسیم، بنابراین باور داریم جامعه ای به پیشرفت می رسد که اعضاء آن جامعه بتوانند تصمیمات صحیحی اتخاذ کنند.
در این میان یکی از کارکردهایی که رسانه ها عهده دار هستند بالابردن سطح تصمیم گیری افراد جامعه و کیفیت بخشیدن به آن است. علوم شناختی اینجاست که باید به کمک رسانه بیاید، علوم شناختی کارکردهای مغز را توضیح می دهد و به فعالان عرصه رسانه کمک می کند تا با شناخت ذهن مخاطبان، اثرگذاری بیشتری داشته باشند.
**علوم شناختی چگونه به کمک ما می آید؟
بنابراین مخاطب شناسی یکی از مهمترین مسائلی است که با کمک علوم شناختی در رسانه مورد استفاده قرار می گیرد. در کنار اثرگذاری و مخاطب شناسی، موضوع اثرسنجی هم از مواردی است که با کمک علوم شناختی قابل تحقق است. پس اغلب رسانه ها و به تبع آن بیگانگان سعی دارند با استفاده از شگردها و تکنیک های متفاوت رسانه ای در حوزه علوم شناختی، به این مهم دست یابند.
**صبر استراتژیک چیست؟
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در این باره، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ”صبرِ بی حاصل“ گفت: اصطلاحاً در ایران راجع به برخی از موضوعات و مفاهیم از ”صبر استراتژیک“ استفاده می کنیم، به این معنا که مردم اگر شما صبر کنید، کاستی ها، ناکارآمدی ها و بی‌تدبیری ها را در دولت کنونی، می‌توانید با انتخابات، برطرف کنید.
داودی افزود: در این میان اما رسانه های بیگانه با استفاده از این شگرد در قالب تولید محتواهای متفاوت، القا می کنند که مردم، اساساً صبرتان فایده ندارد، گردونه همین گردونه است و فضا هم همین فضاست.
این کارشناس رسانه و علوم شناختی در تشریح کارکرد شگرد صبر بی حاصل گفت: بنابراین این رسانه ها به مخاطبان خود می گویند چون صبر کردن حاصلی ندارد، پس به وضع موجود و عملکردها، اعتراض کنید.
**تحریف، تبلیغ و خط دهی تکنیک های جدید
داودی گفت: این رسانه ها در ادامه تحریف، تبلیغ و خط دهی خود با استفاده از این تکنیک، می گویند امروز اعتراض کنید بهتر از فرداست، برای اینکه صبر امروزتان تا فردا عملاً فایده‌ای ندارد، چرا که این همه صبر کردید، چه شده است که حالا بخواهد بشود.
کارشناس ارشد رسانه ادامه داد: بنابراین رسانه های بیگانه یک قاعده را میان مخاطبان خود ایجاد می‌کنند و آن هم این است که در صبری که شما دارید به خیلی از موضوعات برای تغییر وضع موجود، هیچ حاصلی ندارد، پس باید اعتراض میدانی کنید یا سکوت کنید.
وی با بیان اینکه این بخش صبر بی حاصل، ارتباط نزدیک با بحث سکوت گرم سکوت سرد دارد، تاکید کرد رسانه ها مخاطب را به این نقطه می رسانند که شما صبرتان بی حاصل هست پس به عنوان نمونه در انتخابات شرکت نکنید، صبر کردن برای یک دولت دیگر عملاً فایده‌ای ندارد.
این کارشناس رسانه و علوم شناختی افزود: درپی این شگرد رسانه ها، مخاطب به این نتیجه می رسد که اساساً دیگر صبر فایده ندارد، وقتی مخاطب به این نقطه برسد که صبر فایده ندارد در درون خودش به قلیان می افتد، وقتی افکار عمومی در درون خودش به قلیان افتاد بدون محاسبه، نخستین اتفاقی که می افتد این است که مهندسی و آینده‌نگری را از دست می دهد و نسبت به وضع موجود برای برون رفت از آن، دیگر فکر و مبنای قابل تأمل و منطقی ندارد.
**کارکرد چرخش نخبگان چیست؟
وی تاکید کرد بنابراین صبرِ حاصل، بشدت می تواند به واسطه استفاده از سکوت گرم و سکوت سرد، جامعه را نسبت به بروز واکنش ها مقابل پدیده‌هایی که اتفاق می افتد احساسی کند.
این کارشناس رسانه و علوم شناختی با بیان اینکه یکی از اساسی ترین خدماتی که دموکراسی به زندگی بشر داده است چرخش نخبگان است، بدین معنا که هر انتخابات فرصتی است برای مردم تا با تغییر نمایندگان خود شیوه دولت داری را هم تغییر دهند بدون آنکه نیاز به خشونت و اعتراض باشد تصریح کرد اما رسانه های بیگانه تلاش دارند این خاصیت مردم سالاری دینی ما را از ما بگیرند.
او افزود: با این شگرد رسانه های بیگانه بگونه‌ای القا می کنند که صبر منطقی را که میتواند با رای دادن موجب بهبود اوضاع شود از بین ببرند، با استفاده از تعابیری از قبیل همه اینها مثل هم هستند، اوضاع بهتر نخواهد شد و یا اینکه همه نامزدها مثل هم هستند.
داودی تاکید کرد شگرد صبرِ بی حاصل در رسانه های بیگانه نمی خواهد فقط مخاطب را به فردی خنثی تبدیل کند بلکه او را برای اعتراض می خواهد.
شگردهای رسانه های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می شود، شناخت و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است.
مجموعه برنامه کوتاه ”روایت رنگ‌ها“ روایتی از تکنیک های جنگ شناختی است که در شبکه رادیوییِ رادیو گفت و گو تولید و پخش می شود.
تکنیک های رسانه ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای ۹۰ قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.
این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک های رسانه های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.
انتهای پیام/
