بلاکچین چیست؟

بلاکچین چیست؟

بلاکچین(Blockchain) پیچیده به نظر می‌رسد و قطعاً می‌تواند پیچیده باشد، اما مفهوم اصلی آن کاملاً ساده است. بلاکچین نوعی پایگاه داده است. برای اینکه بتوانید بلاکچین را درک کنید، شناخت “پایگاه داده” کمک می‌کند.

بانک اطلاعاتی مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی روی سیستم رایانه‌ای ذخیره می‌شود. اطلاعات یا داده‌ها در پایگاه‌های داده به طور معمول در قالب جدول ساختار یافته‌اند تا جستجو و فیلتر کردن اطلاعات خاص را آسان‌تر کنند.

یک پایگاه داده به گونه‌ای طراحی شده است که به طور قابل توجهی اطلاعات زیادی را در خود جای داده است که می‌تواند به راحتی توسط هر تعداد کاربر همزمان در دسترس قرار گرفته، فیلتر و دستکاری شود.

پایگاه داده‌های بزرگ با قرار دادن داده‌ها در سرورهایی که از رایانه‌های قدرتمندی ساخته شده‌اند، به این مهم دست می‌یابند. این سرورها گاهی می‌توانند با استفاده از صدها یا هزاران کامپیوتر ساخته شوند تا از قدرت محاسباتی و ظرفیت ذخیره‌ سازی لازم برای دسترسی همزمان تعداد زیادی از کاربران به پایگاه داده برخوردار باشند.

اگر چه یک صفحه گسترده یا پایگاه داده ممکن است برای هر تعداد از افراد قابل دسترسی باشد، اما اغلب متعلق به یک شرکت است و توسط شخصی مدیریت می‌شود که کنترل کاملی بر نحوه کار و داده‌های موجود در آن دارد.

تفاوت بلاکچین با پایگاه داده چیست؟

۱. ساختار ذخیره سازی

یک تفاوت اساسی بین پایگاه داده معمولی و بلاکچین، نحوه ساختار داده‌ها است. یک بلاکچین اطلاعات را به صورت گروهی جمع‌آوری می‌کند که به آنها بلوک نیز گفته می‌شود و مجموعه‌ای از اطلاعات را در خود جای داده است.

بلوک‌ها ظرفیت ذخیره‌سازی خاصی دارند و هنگامی که پر می‌شوند، به بلوک پر شده قبلی زنجیر می‌شوند و زنجیره‌ای از داده‌ها را به نام “زنجیره بلوک (blockchain)” تشکیل می‌دهند. تمام اطلاعات جدیدی که به دنبال آن بلوک تازه اضافه شده به یک بلوک تازه تشکیل شده وارد می‌شوند که پس از پر شدن نیز به زنجیره اضافه می‌شوند.

یک پایگاه داده داده‌های خود را در جداول ساختار می‌دهد در حالی که یک زنجیره بلوک ، مانند نام آن ، داده‌های خود را به صورت قطعه (بلوک) که با هم زنجیر شده‌اند ، ساختار می دهد.

این امر باعث می شود که همه بلاکچین‌ها پایگاه داده باشند اما همه پایگاه داده‌ها زنجیره بلوک نیستند. این سیستم همچنین ذاتاً یک جدول زمانی برگشت ناپذیر از داده‌ها را هنگام پیاده‌سازی در ماهیت غیرمتمرکز ایجاد می‌کند.

هنگامی که یک بلوک پر می‌شود، آن را سنگ می‌کنند و بخشی از این جدول زمانی می‌شود. هر بلوک در زنجیره زمانی که به زنجیره اضافه می شود یک مهر زمان دقیق به خود اختصاص می‌دهد.

۲. تمرکززدایی

برای درک بلاکچین، مشاهده نحوه اجرای آن توسط بیت‌کوین بسیار آموزنده است. بیت کوین مانند یک پایگاه داده، برای ذخیره بلاکچین خود به مجموعه ای از رایانه‌ها نیاز دارد.

برای بیت کوین، این بلاکچین فقط نوع خاصی از پایگاه داده است که هر معامله بیت کوین را که انجام داده است ذخیره می‌کند. در مورد بیت کوین و برخلاف اکثر پایگاه‌های داده، این رایانه ها همه زیر یک سقف نیستند و هر رایانه یا گروهی از رایانه‌ها توسط یک فرد یا گروه خاصی از افراد کار می‌کنند. 

تصور کنید که یک شرکت صاحب یک سرور متشکل از ۱۰ هزار کامپیوتر با یک پایگاه داده است که تمام اطلاعات حساب مشتری خود را در اختیار دارد. این شرکت دارای یک انبار است که شامل همه این رایانه‌ها در زیر یک سقف است و کنترل کامل هر یک از این رایانه‌ها و کلیه اطلاعات موجود در آنها را در اختیار دارد. به همین ترتیب، بیت کوین از هزاران رایانه تشکیل شده است، اما هر رایانه یا گروهی از رایانه‌ها که زنجیره بلوک خود را در اختیار دارند، در یک موقعیت جغرافیایی متفاوت قرار دارند و همه آنها توسط افراد یا گروه‌های مختلف اداره می‌شوند. به این رایانه‌هایی که شبکه بیت کوین را آرایش می‌کنند، گره گفته می‌شود.

در یک بلاکچین، هر گره سابقه کاملی از داده‌هایی را دارد که از زمان شروع کار در بلاکچین ذخیره شده است. برای بیت کوین، داده‌ها کل تاریخ معاملات بیت کوین است. اگر یک گره در داده‌های خود خطایی داشته باشد، می‌تواند از هزاران گره دیگر به عنوان نقطه مرجع برای اصلاح خود استفاده کند. به این ترتیب، هیچ گره‌ای در شبکه نمی‌تواند اطلاعات نگهداری شده در آن را تغییر دهد. به همین دلیل ، سابقه معاملات در هر بلاک، برگشت ناپذیر است.

اگر یک کاربر رکورد معاملات بیت کوین را لمس کند، همه گره‌های دیگر به یکدیگر رجوع می‌کنند و به راحتی گره را با اطلاعات نادرست مشخص می‌کنند.

این سیستم به ایجاد ترتیب دقیق و شفاف رویدادها کمک می‌کند. برای بیت کوین، این اطلاعات لیستی از معاملات است، اما همچنین برای یک بلاکچین این امکان وجود دارد که اطلاعات مختلفی مانند قراردادهای حقوقی، شناسه‌های دولتی یا موجودی محصولات شرکت را در اختیار داشته باشد.

۳. شفافیت

به دلیل ماهیت غیرمتمرکز بودن بلاکچین بیت کوین، همه معاملات را می‌توان با داشتن یک گره شخصی یا با استفاده از کاوشگران بلاکچین که به هر کسی امکان می‌دهد معاملات بصورت زنده را ببیند، به طور شفاف مشاهده شود.

هر گره کپی مخصوص خود از زنجیره را دارد که با تأیید و اضافه شدن بلوک‌های جدید، به روز می‌شود. این بدان معناست که اگر بخواهید، می‌توانید بیت کوین را به هر کجا که برسد ردیابی کنید.

blockchain