این روزها هوش مصنوعی و مصنوعاتی که به واسطه قدرت آن خلق و پیش روی انسانها قرار گرفته، ترند اول دنیای فناوری است. در این شرایط شرکت OpenAI سازنده پیشرفتهترین هوش مصنوعی عرضه شده تجاری است که مدیرعامل آن نظری دوگانه در مورد آینده این فناوری دارد. سم آلتمن معتقد است که هوش مصنوعی یا دنیا را نابود خواهد کرد یا برای فعالان آن به کُت جادویی تبدیل میشود!
سطحی از پیشرفت هوش مصنوعی وجود دارد که به آن هوش جامع مصنوعی یا AGI گفته میشود. در این سطح انتظار میرود هوش مصنوعی بتواند با موفقیت هر فعالیت فکری که یک انسان بیولوژیک قادر به انجام آن باشد را اجرا کند. اما چالش بسیار بزرگی که این روزها در حوزه فناوری هوش مصنوعی قرار گرفته آن است که صاحبنظران این حوزه معتقدند شرکت OpenAI میتواند با عرضه مدل زبان بزرگ GPT-5 به صورت واقعی به مفهوم AGI برسد.
در همین زمینه وال استریت ژورنال چند روز پیش مصاحبهای را با سم آلتمن، مدیر عامل OpenAI به عنوان پیشرفتهترین شرکت فعال در حوزه هوش مصنوعی تجاری منتشر کرد که نظر این فعال حوزه فناوری را در مورد آینده هوش مصنوعی پرسیده است.
در این گفتگو آلتمن به خوبی نشان میدهد که او نیز نسبت به آینده فناوری هوش مصنوعی بسیار مشکوک است. آلتمن در بخشی از این گفتگو میگوید که هوش مصنوعی یا میتواند دنیا را نابود کند یا به ماشین پول سازی برای فعالان حوزههای مرتبط و استفاده کننده از آن تبدیل شود.
بمب اتم یا هوش مصنوعی؛ مسئله این است
پیش از ظهور ابزار پیشگامانه چت بات ChatGPT، این مفهوم هرگز تا به این اندازه به واقعیت نزدیک نشده بود. شاید همین واقعیبودن بیش از حد و نزدیک بودن به حقیقت بود که موجب شد بیش از ۱۱۰۰ کارشناس، مدیر عامل و محقق اخیراً در نامهای سرگشاده خواستار توقف شش ماهه آزمایشهای هوش مصنوعی فراتر از GPT-4 شوند.
در عین حال برخی دیگر از کارشناسان تا آنجا پیش رفتهاند که استدلال می کنند، توسعه و استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته باید غیرقانونی اعلام شده و حتی احکامی صادر میکنند که اجازه میدهد نیروهای نظامی وارد کار شده و بتواند با حمله هوایی یک مرکز داده سرکش در حوزه هوش مصنوعی را بمباران کند تا از گسترش یک مدل AGI فوق بشری جلوگیری شود!
اما به نظر مدیر عامل OpenAI خود در برابر آینده هوش مصنوعی نظری دوگانه دارد. سم آلتمن معتقد است که برخی از این نگرانیها منطقی هستند ولی برخی از آن دیگر بیش از اندازه خود را در یک دنیای علمی و تخیلی گم کردهاند. آلتمن در عین حال معتقد است علیرغم اینکه باید از خطرات پیرامون هوش مصنوعی سرکش آگاه بود، نباید توسعه مدلهای پیشرفته را به کل متوقف کرد.
برای مثال در سال ۲۰۱۹ بود که آلتمن در مصاحبهای با نیویورک تایمز گفت که سعی میکند پیشرو باشد ولی آیا او در حال انجام یک کار مثبت برای جامعه است یا یک کار بد؟ به نظر پاسخ به این سوال هنوز برای آقای مدیر عامل واضح و مشخص نشده و او همچنان در یک جدال درونی است!
جالب است بدانید که آلتمن در آن زمان کار OpenAI را به پروژه منهتن تشبیه کرد که در آن ایالات متحده در تلاش برای توسعه بمب اتمی بود تا به برتری مطلق نظامی در برابر آلمان نازی در جنگ جهانی دوم برسد. آلمتن همچنین در بخش دیگری از صحبتهایش به نیویورک تایمز گفته که AGI میتواند منبع پولسازی بزرگی برای کاربرانش باشد یا منجر به آخرالزمان شود!
افراط و تفریط در مورد امنیت و آینده هوش مصنوعی
اما همانطور که در ابتدای مطلب عنوان شد، حالا که چتبات هوش مصنوعی ChatGPT به صورت عمومی عرضه شده و نگرانیها پیرامون تهدیدهای امنیتی پیرامون آن گسترش یافته، آلتمن آهنگ متفاوتی را دنبال میکند.
این دانشمند حوزه هوش مصنوعی در یک کلام، نگرانیهای مطرح شده پیرامون هوش مصنوعی را بیش از حد میداند. آلتمن در مصاحبه اخیر خود میگوید:
هیجانهای تبلیغاتی در مورد این سیستم از حد کنترل و تصور ما فراتر رفته است.
جالب است بدانید که کلی سیمز، مشاور هیئت مدیره OpenAI در همین زمینه طی مصاحبهای به NYT گفته بود که اگر طرفین موافق و مخالف هوش مصنوعی را در دو سمت یک میز مذاکره در نظر بگیریم، سم آلتمن میتواند در هر دو سمت این میز بنشیند!
نکته دیگر آن است که وال استریت ژورنال میگوید، آلتمن از رشد و موفقیتهای اخیر OpenAI منتفع نمیشود ولی با این حال به سرمایهگذاران شرکت اطمینان داده که AGI به هیچ عنوان قصد نابودی تمدن بشری را ندارد.
آیا آلتمن به دلیل انتفاع مالی همچنان خواهان توسعه AGI است؟
در مقایسه مالی باید گفت که آلتمن با توجه به آنکه فعالیت خود را در حوزه فناوری از ۱۹ سالگی و تأسیس شبکه اجتماعی Loopt آغاز کرده و پس از آن مدیریت Y Combinator را برعهده داشت، یک میلیاردر قدرتمند در دنیای فناوری است. اما آیا پول همچنان عامل آن است که این کارآفرین ۳۷ ساله دنیای فناوری با علم به خطرات AGI به دنبال توسعه آن باشد؟
در این شرایط برخی مانند پاول گراهام، منتقد باسابقه حوزه فناوری معتقد است که سم آلتمن که حتی در دوره اخیر انتخاب ریاست جمهوری ایالات متحده از پشتیبانان جو بایدن، رئیس جمهوری فعلی ایالات متحده بوده، به دلیل «حُب قدرت» به دنبال توسعه هر چه بیشتر فناوری AGI است. گراهام معتقد است که پول دیگر آن جذابیت را برای آلتمن نداشته و او به دنبال کاری است که هر ثروتمندی در حد او دنبال میکند و آن رسیدن به قدرت بیشتر است!
در نهایت شاید بتوان گفت که با علم به خطرات احتمالی، سم آلتمن به دنبال ساخت یک دنیای جدید است. اگر میخواهید هوش مصنوعی جامع تیم توسعه دهنده OpenAI یا حتی گوگل را به آن تشبیه کنید محدودیتی پیش روی شما وجود ندارد. شاید بهترین مثال همان پروژه منهتن باشد که در آن رابرت اوپنهایمر و تیم تحت سرپرستی او اگرچه میدانستند دستیابی به انرژی اتمی در مقیاس بزرگ میتواند دنیا را نابود کند، همچنان پروژه خود را ادامه دادند تا شاید این انرژی بتواند نجاتبخش بسیاری از انسانها باشد!
نظر شما دوستان در مورد آینده هوش مصنوعی چیست؟ با یک بمب نابودگر روبرو هستیم یا منبعی که دنیا را برای همیشه تغییر داده و حتی بسیار بهتر میکند؟