هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شاخه‌های فناوری اطلاعات تقریبا تمام نیازمندی‌های انسان‌ها را هدف قرار داده و در تلاش است در تمام اجزای زندگی حضورداشته باشد و در تسهیل امور نقش داشته باشد. طوری که می‌توان گفت آینده بشر در سیطره هوش مصنوعی است.
بر اساس تحقیقات دانشمندان دانشگاه آکسفورد، هوش مصنوعی در ترجمه زبان‌ها تا سال ۲۰۲۴، نوشتن تکالیف مدرسه تا سال ۲۰۲۶، فروش کالا تا سال ۲۰۳۱، نوشتن کتاب پرفروش تا سال ۲۰۴۹ و انجام عمل جراحی تا سال ۲۰۵۳ بهتر از انسان خواهد بود و در چند سال آینده، هوش مصنوعی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما تبدیل خواهد شد و به سطح ماشین‌های فوق هوشمند خواهد رسید تا از شایستگی‌های فکری انسان فراتر رود.
ازآنجایی‌که بخش فناوری اطلاعات کاملاً با مبحث رایانه، نرم‌افزار و داده ارتباط زیادی دارد، هوش مصنوعی باعث ایجاد تحولات بسیاری در این زمینه شده است و تأثیرات بسیار مثبتی در نحوه عملکردهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات گذاشته است. تعداد پروژه‌های مرتبط باهوش مصنوعی در شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات مثل گوگل سر به فلک می‌کشد. در طول توسعه این رشته از حوزه فناوری اطلاعات، علاقه به حوزه امیدوارکننده اقتصاد دیجیتال، بسته به دستاوردهای علمی و توسعه اقتصاد به‌واسطه این فناوری متفاوت بوده است.
پیشرفت فناوری هوش مصنوعی متناسب با نیازهای کسب‌وکار ازیک‌طرف و استقبال از این فناوری از سوی فعالان اقتصادی برای پیشبرد اهداف خود از طرف دیگر، بدون شک فناوری اقتصاد دیجیتال را به نحوی در فضای کسب‌وکار رونق خواهد داد که اقتصاد یک کشور از پرتو آن، سرعت بیشتری خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ اقتصاد دنیا با کمک و استفاده از هوش مصنوعی به رشد ۲۰ تریلیون دلاری برسد.
واقعیت این است که اقتصاد و سازمان‌های تجاری باید از نفوذ هرچه بیشتر هوش مصنوعی در اقتصاد دیجیتال برای حفظ رقابت و توسعه زیرساخت‌های خود استفاده کنند که دولت‌ها را وادار می‌کند به رقابت فناوری بپیوندند تا از این طریق، اقتصاد را تحریک کنند، موقعیت‌های سیاسی خود را تقویت نمایند و درنهایت استانداردهای زندگی مردم را بهبود بخشند. رتبه ۱۳ ایران در دنیا از منظر تعداد مقالات و رتبه اول منطقه از منظر پایگاه‌های معتبر، نشان از توان علمی کشور دارد.
استان اصفهان، یکی از استان‌های پیشرفته در حوزه علم و صنعت است و بسیاری از زیرساخت‌های لازم، برای تبدیل‌شدن به قطب برتر هوش مصنوعی کشور در استان اصفهان فراهم است و از طرف دیگر زیرساخت چندان پیچیده‌ای هم برای این امر نیاز نیست و بیشتر نیازمند برنامه‌ریزی در این زمینه است. استان اصفهان به دلیل داشتن پژوهشگران و دانشجویان مستعد، وجود دانشگاه‌ها و راه‌اندازی مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری و همچنین مجموعه شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان که نخستین سازمان مؤسس مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در کشور هست که شامل ۶۱۲ شرکت فناور و دانش‌بنیان است که درمجموع این شرکت‌ها، ۲۱۰ شرکت دانش‌بنیان هستند و این شرکت‌ها توانسته‌اند برای بیش از هشت هزار نیروی انسانی خلاق و نوآور اشتغال ایجاد کند و زمینه را برای اشتغال نخبگان و جلوگیری از مهاجرت نخبگان فراهم کرده است.
این کسب‌وکار‌ها گردش مالی بیش از ۱۴ هزار میلیارد تومانی را برای اقتصاد دانش‌بنیان به ارمغان آورده است و زیرساخت‌های لازم را برای توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کرده است؛ حدود ده درصد از مراکز دانش‌بنیان در اصفهان قرار دارند و در حال حاضر استان اصفهان، دومین استان کشور در زمینه هوش مصنوعی محسوب می‌شود و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان ازنظر گردش مالی شرکت‌های فناور بعد از پردیس فناوری تهران در رتبه دوم قرار دارد و باوجود چنین شرایطی استان اصفهان پتانسیل تبدیل‌شدن به قطب برتر هوش مصنوعی کشور را دارد.
محسن حیدری زاده
دانشجوی دکترای مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی تهران
m_heydarizadeh@sbu.ac.ir
