متاورس نسلی توسعه یافته از فضای دیجیتال، با امکان بهره‌مندی از هدست‌های واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و پوشیدنی‌های هوشمند است، که به صورت برخط و با جمع‌آوری داده‌هایی از وضعیت جسمانی و محیط پیرامونی انسان، فرد را در یک فضای سه‌بعدی تعاملی و موازی با محیط واقعی ترسیم می‌کند و تجربه‌ای متفاوت از یک زندگی واقعی را (حتی با امکانات و قابلیت‌های بیشتر)، برای فرد قابل تصور می‌سازد.
متاورس شهری زیست بومی هوشمندانه و دیجیتال از یک شهر و ترکیبی از گونه‌های سازمانی و اجتماعی آن است، که بر اساس داده‌های سامانه‌ها و سرویس‌های حوزه مدیریت شهری، شبکه‌های سنسورال شهری و مدل‌های سه‌بعدی و مکان مبنا از شهر، قادر است فضا‌های واقعی شهر را با نسخه‌ای دیجیتالی از شهر پیوند زده و موازی با شهر واقعی، قابلیت‌های شگفت‌انگیزی برای مدیریت شهر در وضعیت حال و آینده رقم بزند.
متاورس شهری امکان خلق نسخه‌های بازی گونه نامحدودی از یک شهر را متصور می‌سازد و از این رو با قابلیت‌هایی نظیر ویرایش، حذف یا توسعه زیرساخت‌ها و بلوک‌های شهر دیجیتالی، و تعمیم آن به نسخه شهر واقعی، خلق شهر‌هایی بهبودیافته، تاب‌آور و پایدار از جنس آینده را به‌راحتی برای مدیران، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان حوزه مدیریت شهری شبیه‌سازی و قابل باور می‌نماید.
متاورس شهری جابه‌جایی ها، تغییرات و تحرکات شهری را مبتنی بر تکنولوژی بلاک‌چین ثبت و رصد کرده، سرویس‌های شهروندی را به صورت یکتا و در لحظه پاسخگویی نموده و با حذف زمان و مکان در سفر‌های شهری و حل چالش‌هایی نظیر گره‌های ترافیکی، آلاینده‌های زیست محیطی، آلودگی‌های صوتی، و صد‌ها مسئله شهر‌های واقعی کنونی، از طرفی میتواند گستردگی شبکه مسائل کلان شهر‌ها را به طور شگفت انگیزی کم نموده و از طرف دیگر تجربه زندگی شهری برای شهروندان را به طور کاملا مشهود بهبود دهد.
تجربه پرشتاب فناوری‌های نوظهور نشان می‌دهد، مدت زمان ظهور متاورس‌های شهری ممکن است از مدت زمان ظهور علائم تعجب بر چهره خواننده، به مراتب کوتاه‌تر بوده و به عکس، برآورد عمق تأثیرات متاورس‌های شهری بر کیفیت زندگی شهری و هم چنین کیفیت تصمیم‌سازی در حوزه مدیریت شهری، به‌مراتب پیچیده‌تر باشد.
علی قهرمانی – عضو مرکز تحقیقات شهر هوشمند ایران و دبیر کمیته آینده پژوهی و تحول هوشمند
